Հայ ժողովուրդը ծագել և կազմավորվել է Ք.ա 5-րդ հազարամյակում: Այն ժամանակ զարգացած են եղել ժողովրդկանա բանահյուսությունը, որի մեջ են մտնում առասպելներն ու վիպերգերը, ավանդավեպը, էպոսը:
Առասպելները բնության ուժերը մարմնավորող Աստվածների մասին զրույցներ են: Նրա նյութը դիցաբանությունն է: Դիպերգերի նյութը ժողովրդի պատմությունն է, որը ժողովրդի պատմությունն է, որի հիմքում ընկած են պատմական դեպքեր ու անձինք:
Ասացողները, դրանք երգախառն պատմել են փանդիռներին(բամբիռների) նվագակցությամբ:
փանդիռ(բամբիռ)- եռալար երաժշտական գործիք:
Վիպերգերը ամեմատաբար ուշ են ստեղծվել Մեծ Հայքի <<Գողթն(նախիջևան)>> գավառում, այդ պատճառով դրանք կոչվում են <<գողթան>> երգեր:
Առասպելի միջոցով մենք ծանոթանումենք Հայոց դիցարանաի՝ Հեթանոս Աստվածների ընտանիքների հետ, որը ավելի հին է հունական դիցարանից: